3 شیوه رایج تولید انگور داربستی (ترلیس)
تولید انگور داربستی یا ترلیس یکی از روش‌های مدرن و کارآمد در کشاورزی است که به افزایش کیفیت و بهره‌وری محصول کمک میکند. در سال‌های اخیر تولید انگور داربستی به طور گسترده‌ای مورد توجه کشاورزان قرار گرفته است. در این روش، بوته‌های انگور به جای رشد آزاد و روی زمین، روی داربست‌های مخصوصی هدایت می‌شوند. این روش مزایای بسیاری نسبت به روش‌های سنتی کشت انگور دارد و باعث افزایش کیفیت و کمیت محصول می‌شود.
این روش در بسیاری از کشورهای تولیدکننده انگور رواج دارد و به ویژه در مناطقی با شرایط آب و هوایی مناسب کاربرد دارد.
۱. تعریف و اصول تولید انگور داربستی
شیوه تولید انگور داربستی به معنای استفاده از سازه‌های عمودی و افقی برای حمایت از تاک‌ها و انگورها است. این سیستم به تاک‌ها اجازه می‌دهد تا به صورت عمودی رشد کنند و از تماس با زمین دور بمانند، که به کاهش بیماری‌ها و آفات کمک میکند.
۲. مزایای روش تولید انگور داربستی
- بهبود کیفیت میوه: با افزایش نور و هوا به میوه‌ها، کیفیت و طعم بهتری پیدا می‌کنند.
- کاهش بیماری‌ها: فاصله بین انگورها و زمین، احتمال آلودگی را کاهش می‌دهد.
- سهولت در برداشت: برداشت انگور آسان‌تر و سریع‌تر انجام می‌شود.
- افزایش بهره‌وری: با استفاده از فضای عمودی، می‌توان تراکم بیشتری از تاک‌ها را ایجاد کرد.
۳. مراحل تولید انگور به شیوه داربستی
- انتخاب زمین و آماده‌سازی: انتخاب زمین مناسب با خاک غنی و زهکشی خوب و آماده‌سازی آن با خاک‌ورزی و افزودن کودهای لازم.
- انتخاب ارقام: انتخاب ارقام انگور مناسب با توجه به شرایط اقلیمی و بازار.
- نصب داربست: ایجاد سازه‌های داربستی با استفاده از چوب، فلز یا مواد دیگر. ارتفاع و فاصله‌های بین داربست‌ها باید به گونه‌ای تنظیم شود که امکان رشد و برداشت آسان فراهم باشد.
- کاشت نهال: کاشت نهال‌ها در فواصل مناسب برای رشد بهینه.
- آبیاری و مراقبت: آبیاری منظم و مراقبت از تاک‌ها از جمله هرس، کوددهی و مبارزه با آفات و بیماری‌ها.
- برداشت: در زمان مناسب، انگورها با دقت برداشت می‌شوند.
۴. چالش‌ها و راه‌حل‌های تولید انگور داربستی
- هزینه اولیه: هزینه نصب داربست می‌تواند بالا باشد. اما با افزایش بهره‌وری، این هزینه به مرور زمان جبران می‌شود.
- نیاز به مهارت: این روش نیاز به دانش فنی و مهارت در مراقبت از تاک‌ها دارد. آموزش کشاورزان می‌تواند کمک‌کننده باشد.
- تأثیرات آب و هوایی: در شرایط آب و هوای شدید، ممکن است نیاز به اقدامات اضافی برای محافظت از تاک‌ها باشد.
- شیوه‌های درابستی انگور به صورت V، T و Y
تربیت انگور به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. سه روش رایج و پرکاربرد در تربیت انگور، روش‌های V، T و Y هستند. در این ادامه به بررسی هر یک از این روش‌ها و مقایسه آن‌ها خواهیم پرداخت.
روش تربیت V
در روش V، شاخه‌های اصلی بوته به شکل حرف V روی داربست هدایت می‌شوند. این روش برای ارقام انگوری که رشد قوی و شاخه‌های جانبی زیادی دارند، مناسب است.
مزایای روش V:
- نورگیری بهتر: به دلیل باز بودن مرکز بوته، نور خورشید به طور یکنواخت به تمام قسمت‌های آن می‌رسد.
- تهویه مناسب: جریان هوا در داخل بوته به خوبی برقرار می‌شود که به کاهش بیماری‌ها و آفات کمک میکند.
- برداشت آسان: به دلیل شکل باز بوته، برداشت محصول آسان‌تر است.
معایب روش V:
- نیاز به هرس زیاد: این روش نیاز به هرس منظم و دقیق دارد تا شکل V بوته حفظ شود.
- احتمال شکستگی شاخه‌ها: در صورت باردهی زیاد، احتمال شکستگی شاخه‌ها وجود دارد.
روش تربیت T
در روش T، شاخه‌های اصلی بوته به شکل حرف T روی داربست هدایت می‌شوند. این روش برای ارقامی که رشد متوسط دارند، مناسب است.
مزایای روش T
- تعادل بین رشد رویشی و زایشی: این روش به ایجاد تعادل بین رشد رویشی و زایشی بوته کمک میکند.
- مقاومت در برابر باد: به دلیل شکل متراکم‌تر بوته، مقاومت آن در برابر باد بیشتر است.
- مناسب برای ارقام مختلف: این روش برای بسیاری از ارقام انگور قابل اجرا است.
معایب روش T
- نورگیری کمتر نسبت به روش V مرکز بوته ممکن است نور کافی دریافت نکند.
- تهویه کمتر نسبت به روش V جریان هوا در داخل بوته به اندازه روش V خوب نیست.
روش تربیت Y
در روش Y، شاخه‌های اصلی بوته به شکل حرف Y روی داربست هدایت می‌شوند. این روش برای ارقامی که رشد قوی و شاخه‌های جانبی زیادی دارند، مناسب است.
مزایای روش Y
- توزیع یکنواخت بار: بار محصول به طور یکنواخت بر روی شاخه‌ها توزیع می‌شود.
- مقاومت در برابر باد: به دلیل شکل متراکم‌تر بوته، مقاومت آن در برابر باد بیشتر است.
- مناسب برای ارقام مختلف: این روش برای بسیاری از ارقام انگور قابل اجرا است.
معایب روش Y
- نورگیری کمتر نسبت به روش Y مرکز بوته ممکن است نور کافی دریافت نکند.
- تهویه کمتر نسبت به روش Y جریان هوا در داخل بوته به اندازه روش V خوب نیست.
جدول مقایسه روش‌های V، T و Y
| روش V | روش T | روش Y | ویژگی |
| خوب | متوسط | متوسط | نورگیری |
| خوب | متوسط | متوسط | تهویه |
| متوسط | زیاد | زیاد | مقاومت در برابر باد |
| زیاد | متوسط | متوسط | نیاز به هرس |
| رشد قوی | رشد متوسط | رشد قوی | مناسب برای ارقام |
انتخاب روش مناسب
انتخاب روش مناسب تربیت انگور به عوامل مختلفی از جمله رقم انگور، شرایط آب و هوایی، نوع خاک و هدف تولیدکننده بستگی دارد. به طور کلی، می‌توان گفت:
- روش V برای ارقامی که رشد قوی و شاخه‌های جانبی زیادی دارند و هدف تولید محصول با کیفیت بالا است، مناسب است.
- روش T برای ارقامی که رشد متوسط دارند و هدف تولید محصول با کیفیت متوسط است، مناسب است.
- روش Y برای ارقامی که رشد قوی و شاخه‌های جانبی زیادی دارند و هدف تولید محصول با کمیت بالا است، مناسب است.
نکته مهم: انتخاب روش تربیت باید با توجه به شرایط خاص هر باغ و با مشورت با کارشناسان کشاورزی انجام شود.
عوامل موثر در انتخاب روش تربیت:
- رقم انگور: هر رقم انگور ویژگی‌های رشد خاص خود را دارد.
- شرایط آب و هوایی: شرایط آب و هوایی منطقه در انتخاب روش تربیت موثر است.
- نوع خاک: نوع خاک و بافت آن بر رشد ریشه و بوته تاثیر می‌گذارد.
- هدف تولیدکننده: هدف تولیدکننده از کشت انگور (تولید محصول با کیفیت بالا، کمیت بالا یا ترکیبی از هر دو) در انتخاب روش تربیت موثر است.
نتیجه‌گیری
کشت انگور به روش داربستی یا ترلیس، روشی نوین و کارآمد در تولید انگور است که در سال‌های اخیر به طور گسترده‌ای مورد توجه کشاورزان قرار گرفته است. در این روش، بوته‌های انگور به جای رشد آزاد و روی زمین، روی داربست‌های مخصوصی هدایت می‌شوند. این روش مزایای بسیاری نسبت به روش‌های سنتی کشت انگور دارد و باعث افزایش کیفیت و کمیت محصول می‌شود. تولید انگور داربستی یا ترلیس یک روش موثر و پایدار در کشاورزی است که می‌تواند به بهبود کیفیت و کمیت محصول کمک کند. با توجه به مزایای این روش، سرمایه‌گذاری در آن می‌تواند برای کشاورزان سودآور باشد و به توسعه پایدار صنعت انگور کمک کند.
